เก้าค่าพลังช่างเชื่อม

เก้าค่าพลังช่างเชื่อมเป็นเกณฑ์เบื้องต้นที่จะช่วยประเมินว่าความเป็นช่างเชื่อมของเรานั้นน่าจะเสริมด้านใดบ้าง โดยทั้งเก้าข้อนี้เป็นเสมือนขั้นบันไดที่คอยชี้ทางว่าภารกิจช่างเชื่อมของเราไปถึงไหนแล้ว

เครื่องมือนี้กลั่นมาจากประสบการณ์การทำงานเชื่อมประสานเครือข่ายในช่วงแรกเร่ิม จึงไม่อาจใช้เป็นบรรทัดฐานเดียวในการประเมินได้ เราเชื่อว่าไม่มีเครื่องมือที่ดีที่สุดที่จะวัดความเข้มแข็งของช่างเชื่อมได้มากไปกว่าการที่เครือข่ายถือกำเนิดขึ้นและก้าวสู่เป้าหมายปลายทางด้วยกัน

โดยใน 9 ข้อนี้แบ่งเป็น 3 หมวด หมวดหนึ่งเป็นการประเมินทักษะส่วนบุคคลของช่างเชื่อม หมวดสองว่าด้วยความสัมพันธ์กับกลุ่มตัวเองของช่างเชื่อม และหมวดสามเป็นการประเมินความเข้มแข็งของเครือข่าย

อนึ่ง ช่างเชื่อมในความหมายนี้ไม่ใช่ปัจเจกบุคคลโดดๆ แต่คือคนที่มีกลุ่มฐานรองรับ ไม่หลุดลอยจากกลุ่มตัวเอง ดังนั้นตัวชี้วัดหนึ่งที่มีอยู่ในทุกข้อคือความสัมพันธ์ของช่างเชื่อมกับกลุ่มของตนซึ่ง Act Lab ให้น้ำหนักเรื่องนี้เป็นพิเศษ

ประเมินทักษะส่วนบุคคล

ข้อ 1. ภาวะภายใน

0

คะแนน
ยังยึดติดกับความเป็นกลุ่มตัวเอง  มองความสำเร็จความล้มเหลวเป็นของกลุ่มตน ไม่ได้มองเป็นเครือข่าย

1

คะแนน
พร้อมเผชิญกับการถูกปฏิเสธ ความขัดแย้งหรือการวิจารณ์ภายในเครือข่าย

2

คะแนน
มองเห็นความสำเร็จและความล้มเหลวเป็นของเครือข่าย พร้อมจะถอดบทเรียนร่วมกัน ไม่โยนความผิดให้คนอื่นหรือปกป้องตัวเอง

3

คะแนน
ดำรงตนเป็นกลางในการจัดการความขัดแย้ง ไม่ยึดติดกับเครือข่ายว่าต้องอยู่ตลอดไป มองเห็นว่าเครือข่ายเกิดขึ้น ตั้งอยู่และดับไปได้เสมอ

ข้อ 2. ความเข้าใจในประเด็นหรือสิ่งที่ตนเองกำลังขับเคลื่อน

0

คะแนน
เข้าใจแค่หัวข้อ

1

คะแนน
มีข้อมูลพื้นฐานเบื้องต้น สามารถพูดคุยแลกเปลี่ยนกับสมาชิกในเครือข่ายได้

2

คะแนน
มีข้อมูลพื้นฐานและสามารถประสานผู้รู้ที่เชี่ยวชาญในประเด็นนั้นๆ มาพูดคุยกับเครือข่ายได้

3

คะแนน
เข้าใจประเด็นที่กลุ่มและเครือข่ายกำลังขับเคลื่อนเป็นอย่างดี สามารถพูดในนามเครือข่ายได้

ข้อ 3. ความสามารถในการทำแผน ทักษะการเขียนแผน การออกแบบทรัพยากร และการขยายอาณัติ

0

คะแนน
ทำเฉพาะกลุ่มตัวเองได้

1

คะแนน
ทำแผนได้ แต่ยังต้องเติมทักษะการพัฒนาแผน มีแผนการขยายอาณัตินอกกลุ่มตัวเอง

2

คะแนน
ออกแบบและทำตามแผนได้ลุล่วง มีการขยายอาณัตินอกกลุ่มตัวเอง

3

คะแนน
มีทักษะการทำแผน เขียนแผน ออกแบบทรัพยากรที่ต้องใช้ในการดำเนินการตามแผน สามารถออกแบบการขยายอาณัติในระดับท้องถิ่นภาค และประเทศได้

ประเมินความสัมพันธ์กับกลุ่มตัวเอง

ข้อ 4. ความรับรู้ของกลุ่มต่อภารกิจเชื่อมเครือข่าย

0

คะแนน
กลุ่มไม่รับรู้

1

คะแนน
กลุ่มรับรู้แต่ไม่ได้เป็นมติกลุ่ม

2

คะแนน
กลุ่มรับรู้ เป็นมติกลุ่ม แต่กลุ่มไม่พร้อม

3

คะแนน
กลุ่มรับรู้ เข้าใจภารกิจและสนับสนุนให้ทำตามแผน

ข้อ 5  อาณัติในกลุ่ม อาณัติในการขยับงานกลุ่ม

0

คะแนน
ไม่สามารถเสนอประเด็นการเชื่อมเครือข่ายในกลุ่มได้

1

คะแนน
เสนอประเด็นได้แต่ไม่มีส่วนร่วมตัดสินใจ

2

คะแนน
มีส่วนร่วมตัดสินใจ ได้รับมอบหมายให้ทำงานเชื่อมเครือข่าย

3

คะแนน
สามารถผลักดันให้กลุ่มร่วมกันทำแผนได้

ข้อ 6. กลุ่มขยายอาณัติมากกว่ากลุ่มตัวเอง

0

คะแนน
กลุ่มยังรู้สึกต้องกลับมาจัดการกลุ่มก่อน และมุ่งทำภารกิจกลุ่มมากกว่างานเครือข่าย

1

คะแนน
กลุ่มตระหนักถึงข้อจำกัดในการทำกลุ่มเดี่ยวๆ และเห็นความสำคัญของการมีเครือข่าย มีการเข้าร่วมประชุม เข้าร่วมกิจกรรมกับกลุ่มอื่นเป็นครั้งคราว

2

คะแนน
กลุ่มเข้าร่วมเครือข่ายโดยมุ่งผลักดันประเด็นของกลุ่มตัวเองเป็นหลัก

3

คะแนน
กลุ่มเข้าร่วมเครือข่าย มีความสัมพันธ์และร่วมงานกับกลุ่มอื่น มีวิธีคิดที่ขยายจากกลุ่มตัวเอง มุ่งประเด็นเครือข่ายโดยไม่ทิ้งประเด็นตัวเอง

ประเมินความเข้มแข็งของเครือข่าย (node)

ข้อ 7. เชื่อมประเด็นได้

0

คะแนน
ยังคิดระดับกิจกรรมกลุ่มเป็นครั้งๆ ไป ตัวอย่างเช่น จัดนิทรรศการเรื่องเขื่อน จัดงานรณรงค์เป็นครั้งไป เป็นต้น

1

คะแนน
คิดในระดับกิจกรรมร่วมกับกลุ่มอื่นๆ เป็นครั้งๆ เช่น ร่วมกับกลุ่มกิจกรรมอื่นๆ จัดนิทรรศการเรื่องเขื่อน

2

คะแนน
คิดในระดับผลผลิตร่วมกับกลุ่มอื่นๆ ในฐานะเครือข่าย เช่น จัดนิทรรศการ ลงพื้นที่ ยื่นหนังสือ ออกแถลงการณ์ ฯลฯ จนเกิดเครือข่ายที่ทำงานคัดค้านเขื่อนอย่างต่อเนื่อง

3

คะแนน
เชื่อมเพื่อนเชื่อมเครือข่ายแล้วยกระดับการทำงานสู่ผลลัพธ์ นั่นคือยกระดับจากเคสเรื่องเขื่อนไปสู่ประเด็นการจัดการน้ำหรือกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนกับโครงการของรัฐ

ข้อ 8. เชื่อมภาคได้

0

คะแนน
ยังไม่มีการเชื่อมในระดับภาค

1

คะแนน
รู้จักกลุ่มอื่นๆ ที่ทำงานคล้ายกันในระดับภาค

2

คะแนน
มีการพูดคุย ร่วมงานเป็นครั้งคราวกับกลุ่มอื่นๆ ในภาค

3

คะแนน
มีแผน มีกิจกรรมร่วมกันในฐานะเครือข่ายระดับภาค และมีส่วนร่วมในกลไกประสานงานระดับภาค

ข้อ 9. เชื่อมขบวนการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตยในภาพใหญ่ได้

0

คะแนน
ยังไม่มีช่องทางการเชื่อมขบวนอย่างเป็นรูปธรรม

1

คะแนน
มีการเชื่อมในระดับกิจกรรมเป็นครั้งคราว

2

คะแนน
มีการเชื่อมในระดับกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง

3

คะแนน
มีส่วนร่วมในการออกแบบวางแผนงานในขบวน

ข้อ 9. เชื่อมขบวนการต่อสู้เพื่อประชาธิปไตยในภาพใหญ่ได้

0-9

คะแนน
เราน่าจะพูดคุยทบทวนกำหนดทิศทางกันใหม่

10-18

คะแนน
พยายามอีกหน่อยนะ เรากำลังจะได้เป็นช่างเชื่อมที่เจ๋งแล้ว

19-23

คะแนน
ฉันเป็นช่างเชื่อมแล้ว อัพเลเวลต่อไม่รอละนะ

24-27

คะแนน
ฉันเป็นช่างเชื่อมที่เจ๋งสุดๆ น่าจะแบ่งปันบทเรียนนี้แก่ช่างเชื่อมคนอื่นๆ ได้

Act Lab 

Activist Laboratory Thailand

ห้องทดลองนักกิจกรรม

พื้นที่ทดลองไอเดียใหม่ๆ ในการเคลื่อนไหวทางสังคม